Διδακτικά Σενάρια

Tο μάθημα της Λογοτεχνίας επικεντρώνεται στην ανάδειξη του σύνθετου χαρακτήρα των κειμένων (σχέσεις αξιακού περιεχομένου και μορφής) και στην ολόπλευρη ανάπτυξη της προσωπικότητας των μαθητών / μαθητριών, ως κατεξοχήν ανθρωπογνωστικό μάθημα. Με την κατανόηση της πολύσημης γλώσσας των λογοτεχνικών κειμένων είναι εφικτή η επικοινωνία με τις «φωνές» και τον «κόσμο» τους, όπως επίσης και η «συνομιλία» με άλλα κείμενα, με άλλες τέχνες και επιστήμες. Έτσι αποδεικνύεται ότι η λογοτεχνία δεν είναι μονομερώς μία τέχνη που τέρπει και διδάσκει, αλλά νοηματοδοτεί τη ζωή ή και την αλλάζει. Σύμφωνα με τη Martha Nussbaum, «Προσεγγίζουμε πράγματι τη λογοτεχνία σαν παιχνίδι προς διασκέδαση και τέρψη, για την ευχαρίστηση να ακολουθούμε τον χορό της μορφής και των εκτυλισσόμενων ιστών της κειμενικής συνάφειας. Όμως, ένα από τα πράγματα που καθιστά τη λογοτεχνία ένα πράγμα βαθύτερο και πιο κεντρικό για εμάς απ' ό,τι ένα πολύπλοκο παιχνίδι, βαθύτερο ακόμα και από εκείνα τα παιχνίδια, όπως το σκάκι και το τένις, που μας κάνουν να απορούμε με την ομορφιά τους, είναι ότι μιλά για ΕΜΑΣ, για τη ζωή και τις επιλογές και τα συναισθήματά μας, για την κοινωνική μας ύπαρξη και όλες τις σχέσεις μας».

Η διερεύνηση των κειμένων μαζί με τους μαθητές έχει σκοπό να οδηγήσει στην αισθητική απόλαυση των κειμένων, με παράλληλη αναζήτηση, στη μορφή που επέλεξε ο δημιουργός, των τρόπων μέσω των οποίων δονείται η λέξη, ο ήχος, η εικόνα, ο ρυθμός και η αρμονία. Παράλληλα, ο μαθητής-αναγνώστης εξοικειώνεται σταδιακά με το λογοτεχνικό έργο, με τα νοήματά του, με τις αξίες του, με την τέχνη του και με τα εξωκειμενικά του συμφραζόμενα, με απώτερο στόχο να καταστεί επαρκής αναγνώστης της λογοτεχνίας, όχι μόνο στη διάρκεια της σχολικής του φοίτησης, αλλά και αργότερα ως ενήλικος.

Τα διδακτικά σενάρια προτείνεται να αξιοποιούνται κριτικά από τους φιλολόγους και όχι να αναπαράγονται αυτούσια στη διδακτική πράξη. Οι διδάσκοντες/ διδάσκουσες μπορούν να προβαίνουν σε όποιες τροποποιήσεις θεωρούν αναγκαίες (π.χ. ανάλογα με τη δική τους επιλογή των Δεικτών Επιτυχίας – Επάρκειας), δίνοντας έμφαση α) στην υλοποίηση της αρχής της συνεξέτασης μορφής και περιεχομένου και β) στη διακειμενική προσέγγιση των κειμένων. Χρήσιμες είναι και οι επιλεγμένες διαθεματικές και διεπιστημονικές προσεγγίσεις της Λογοτεχνίας.